ေအးစက္ေမွာင္မဲတဲ့ ေဆာင္းေန ့ရက္ေတြ ကုုန္လြန္ၿပီးတဲ့အခါ ပန္းေရာင္စံုုဖူးပြင့္ၿပီး လွပေႏြးေထြးတဲ့ ေႏြဦးေရာက္ပါၿပီ။ အပင္ေတြရဲ ့ သိမ္ေမြ ့တဲ့ေၿပာင္းလဲမႈ၊ စံုုလင္တဲ့အေရာင္အေသြးေတြက အႏုုပညာရွင္ေတြကိုု တီထြင္ဖန္တီးမႈ အသစ္အသစ္ေတြ ၿဖစ္ေစတာ ရာစုုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာခဲ့ပါၿပီ။ ပန္းပြင့္ေတြကိုု ေရးဆြဲခဲ့ၾကတဲ့ အႏုုပညာရွင္ ၁၂ ေယာက္ရဲ ့ လက္ရာေတြကိုု ၾကည့္လိုုက္ရေအာင္။
2.Vincent Van Gogh
ဒတ္ခ်္ပန္းခ်ီပညာရွင္ ဗန္ဂိုုးရဲ ့ေနၾကာပန္းစီးရီး ၂ မ်ိဳးဟာ ဗန္ဂိုုးရဲ ့ တသက္တာလက္ရာလိုု ့ေၿပာရေလာက္ေအာင္ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားပါတယ္။ ပထမစီးရီးက ၁၈၈၈ ပါရီမွာၿပသခဲ့ၿပီး ေၿမၿပင္ေပၚမွာ လဲေနတဲ့ ေနၾကာပန္းပြင့္ေတြ၊ ဒုုတိယစီးရီးကေတာ့ တစ္ႏွစ္အၾကာမွာ Arles မွာၿပသခဲ့ၿပီး ေနၾကာပန္းပြင့္ေတြက ပန္းအိုုးထဲမွာ။ ေအာက္မွာၿမင္ေတြ ့ရမဲ့ ပန္းခ်ီကားကေတာ့ ဒုုတိယစီးရီးထဲကပါ။ ဗန္ဂိုုးတီထြင္ခဲ့တဲ့ အဝါေရာင္ဟာ ထင္ရွားေတာက္ပ အသက္ဝင္လွပါတယ္။ သူ ့မိတ္ေဆြ Paul Gaugin ေဂၚဂင္က ဗန္ဂိုုး ေနၾကာပန္း ေရးဆြဲေနတဲ့ ပံုုတူပန္းခ်ီကားကိုု ေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္။ ေဂၚဂင္ဟာ သူ ့ကိုု အရူးပံုုေပါက္ေအာင္ ေရးဆြဲခဲ့တယ္လိုု ့ ဗန္ဂိုုးခံစားခဲ့ရပါတယ္။
3.Georgia O'Keeffe
ဥယ်ာဥ္မႈးၿဖစ္တဲ့ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာဟာ ပန္းတမ်ိဳးတည္းကိုုပဲ ဒါဇင္ေပါင္းမ်ားစြာ ပန္းခ်ီကားေတြ ဆြဲခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၁၈ နယူးေယာက္ၿပည္နယ္ ေဂ်ာ့ေရကန္ကိုု သြားလည္စဥ္ canna ကန္နာလီလီပန္းေတြရဲ ့ ေတာက္ပတဲ့အေရာင္၊ ၾကီးမားတဲ့ပြင့္ခ်ပ္ေတြကိုု စတင္စိတ္ဝင္စားခဲ့တယ္။ အနီေရာင္ကန္နာစီးရီး ပန္းခ်ီကားေတြဟာ သက္ဝင္ေတာက္ပတဲ့ ေရေဆးစုုတ္ခ်က္ေတြနဲ ့ ေဖာ္ၿပခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ ေဂ်ာ္ဂ်ီရာဟာ ခုုေမာ္ဒန္စတိုုင္ၿဖစ္လာတဲ့ အနီးကပ္ၿမင္ရတဲ့ ပံုုရိပ္ေတြအၿဖစ္ ဆီေဆးနဲ ့ ေရးခဲ့ပါတယ္။ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာရာ အနီေရာင္၊ အဝါေရာင္၊ လိေမၼာ္ေရာင္ေတြနဲ ့ အံ့ၾသစရာေကာင္းေလာက္တဲ့ အေရာင္စပ္ဟပ္မႈေတြနဲ ့ ကန္နာလီလီပန္းေတြရဲ ့ ပြင့္ခ်ပ္ေတြ၊ မ်ဥ္းေတြ၊ ပံုုရိပ္ေတြကိုု ဖန္တီးခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၂၇ ဆီေဆးပန္းခ်ီကားမွာေတာ့ ပန္းခ်ီဆရာမဟာ အနီေရာင္အရိုုင္းပန္းရဲ ့ ပြင့္ခ်ပ္ေတြကိုု အသားေပးဆြဲထားပါတယ္။
4.Andy Warhol
၁၉၆၄ ဇြန္မွာ ထုုတ္ေဝတဲ့ Patricia Caulfield ရဲ ့ Modern Photography မဂၢဇင္းထဲက ဓာတ္ပံုု၁၀ဟာ အန္ဒီ့ကိုု ပန္းပြင့္စီးရီး ေရးဆြဲေစခဲ့ပါတယ္။ ပန္းပြင့္ေတြကိုု ခပ္ၿပားၿပား၊ ၿဖတ္ေတာက္၊ ေတာက္ပတဲ့အေရာင္ေတြထည့္၊ ဆန္ ့က်င္ဖက္အေရာင္ေတြကိုု ေလးေထာင့္ၿဖစ္ေအာင္လုုပ္ၿပီး ဓာတ္ပံုုေတြ ဖန္တီးခဲ့ပါတယ္။ ပံုုမွန္ၿမင္ေတြ ့ေနက် ပန္းပြင့္ေတြရဲ ့ ပံုုစံေတြ၊ သဘာဝနဲ ့ ဆက္စပ္မႈေတြကိုု ဂရပ္ဖစ္ပံုုစံနဲ ့ ေလွ်ာ့ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ေအာက္ကဓာတ္ပံုုေလးေတြေတာ့ ဟယ္...အိေကေပးတဲ့ ပုုဝါေလးနဲ ့ တူလိုုက္တာလိုု ့ ေတြးမိတယ္။
5.Ambrosius Bosschaert
ေဘာ့ခ်က္ဟာ ဒတ္ခ်္လူမ်ိဳးေတြရဲ ့ ကုုန္သြယ္မႈ၊ သိပၺံပညာ၊ စစ္တပ္၊ အႏုုပညာ ကမၻာတဝွမ္းလံုုးမွာ အထြတ္အထိပ္ေရာက္ခ်ိန္လိုု ့ဆိုုရမဲ့ ၁၇ ရာစုု ဒတ္ခ်္ေရႊေခတ္ရဲ ့ ထင္ရွားတဲ့သက္ၿငိမ္ပန္းခ်ီဆရာ။ ေဘာ့ခ်က္ဟာ သက္ၿငိမ္ပန္းခ်ီကားေတြ ပထမဆံုုးေရးဆြဲတဲ့ ပန္းခ်ီဆရာေတြထဲက တစ္ေယာက္ပါ။ ပံုုမွန္အားၿဖင့္ က်ဴးလစ္၊ နွင္းဆီပန္းေတြပါတဲ့ ပန္းစည္း၊ ပန္းၿခင္းေတြ အေသးစိတ္ေရးဆြဲတဲ့ ရိုုးရာပန္းခ်ီဆြဲနည္းနဲ ့ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ ႏွစ္ဖက္ညီ သိပၺံနည္းက်တိက်ၿပီး အမွတ္အသား၊ ဘာသာေရးအဓိပၺာယ္ေတြ ေဖာ္က်ဴးတဲ့ အႏုုစိတ္တဲ့ပန္းစည္းေတြကိုု ေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္။ ထြန္းကာလာတဲ့ ၁၇ ရာစုု ဒတ္ခ်္အနုပညာေစ်းကြက္ေၾကာင့္ သူ အေတာ့္ကိုုေအာင္ၿမင္ခဲ့တယ္။ ပံုုစံအမ်ိဳးမ်ိဳး ေၿပာင္းလဲေရးဆြဲခဲ့ေပမဲ့ မေၿပာင္းလဲတဲ့သံုုးခုုက ပန္းအိုုးထဲကပန္း၊ ခံုုစြန္း ဒါမွမဟုုတ္ ၿပတင္းေပါက္။
6. Jeff Koons
Guggenheim Museum Bibao ၿပတိုုက္အဝင္မွာ ေစာင့္ၾကပ္ေနတဲ့ ပန္းေရာင္စံုုေခြးကေတာ့ ဂ်က္ဖ္ရဲ ့လက္ရာပါ။ ၁၈ ရာစုု သာမန္ရိုုးက်ဥေရာပပန္းၿခံကိုု ကြန္ပ်ဴတာေမာ္ဒယ္နဲ ့ ဖန္တီးထားတာပါ။ ၾကီးမားတဲ့ West Highland တယ္ရီယာကိုု ပန္ေရာင္စံုုနဲ ့ ပံုုေဖာ္ထားတာ ထူးၿခားပါတယ္။
7. Rachel Ruysch
နယ္သာလန္ေၿမာက္ပိုုင္းက သက္ၿငိမ္ပန္းခ်ီဆရာမပါ။ ပန္းပြင့္ေတြကိုု အဓိကထားေရးဆြဲၿပီး ကိုုယ္ပိုုင္ဟန္ကိုု ဖန္တီးကာ ႏိုုင္ငံတကာေအာင္ၿမင္မႈကိုု ရရိွခဲ့ပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ ေအာင္ၿမင္တဲ့အႏုုပညာသက္တမ္းရိွခဲ့လိုု ့ ဒတ္ခ်္ေရႊေခတ္မွာ ပထမဆံုုး မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးၿဖစ္ပါတယ္။ ေဘာ့ခ်က္နဲ ့မတူတာက ႏွစ္ဖက္မညီ၊ ပိရမစ္ပံုုစံ၊ ရိုုးတံေကြးေကြးေတြထည့္ၿပီး ထုုထည္ၾကီးမားေစပါတယ္။ မတူညီတဲ့ အေရာင္၊ အသား၊ ပံုုစံေတြ ေရးဆြဲၿပီး ပြင့္အာေနတဲ့ ပန္းပြင့္ထဲက ဝတ္မႈန္အေစ့ေတြ ၿမင္ရေလာက္တဲ့အထိ အေသးစိတ္ကိုု အေသအခ်ာေရးဆြဲထားတာပါ။ ခ်ဲ ့ၾကည့္ရင္ ပန္းဝတ္မႈန္အေစ့ေတြ ေတြ ့ရပါလိမ့္မယ္။
8. Clementine Hunter
ပန္းခ်ီပညာကိုု ကိုုယ္ဘာ့သာေလ့လာသင္ယူတဲ့ ေက်းလက္အႏုုပညာရွင္ ကလဲမန္းတီဟာ ေတာင္ပိုုင္းစိုုက္ခင္းေတြဆီက ဘဝအမွတ္တရေတြကိုု အေရာင္စံုုလင္ ရိုုးရွင္းတဲ့စုုတ္ခ်က္ေတြနဲ ့ ေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္။ သူမေနထိုု္င္တဲ့ Melrose စိုုက္ခင္းကိုုလာလည္တဲ့ အနုုပညာရွင္တေယာက္ ထားရစ္ခဲ့တဲ့ စုုတ္တံ၊ ေဆးဘူးေတြနဲ ့အသက္ ၅၀ ေက်ာ္မွာ သူမဘဝရဲ ့ ပထမဆံုုးပန္းခ်ီကိုု ေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္။ ဝါစိုုက္ခင္းမွာ အလုုပ္လုုပ္ခဲ့သူမိုု ့ အိမ္အၿပင္မွာ လုုပ္ေဆာင္ေနက်အရာေတြ၊ ေန ့စဥ္သံုုးေနက် သက္ၿငိမ္ပစၥည္းေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ ေတာင္ပိုုင္းေဒသမွာ အေလ့က်ေပါက္ ေနရာတိုုင္းမွာေတြ ့ႏိုုင္တဲ့ zinnias ပန္းေတြကိုု ပံုုသ႑န္အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ ့ ေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္။ ေတာက္ပတဲ့အဝါေရာင္ေနာက္ခံမွာ ခပ္ၿပားၿပားအၿမင္နဲ ့အၿပာေရာင္ပန္းအိုုးထဲက zinnias ပန္းေတြရဲ ့ ရိုုးရွင္းတဲ့အလွ၊ ေတာက္ပသက္ဝင္တက္ၾကြတဲ့ အလွေတြကိုု ၿမင္ေတြ ့ရပါလိမ့္မယ္။
9.William Morris
ဝီလီယမ္ဟာ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး အဝတ္အထည္ ဒီဇိုုင္းပညာရွင္ၿဖစ္ၿပီး ၿဗိတိသွွ်ရိုုးရာ အထည္အႏုုပညာေလာကမွာ တခါမွမၿမင္ဘူးေသးတဲ့ တီထြင္မႈေတြကိုု အဓိကဖန္တီးခဲ့ၿပီး ထုုတ္လုုပ္တဲ့နည္းလမ္းေတြကိုုလည္း တိုုးတက္ေစခဲ့ပါတယ္။ သူ ့ဒီဇိုုင္းေတြက အမ်ားအားၿဖင့္ ပန္းပြင့္ေတြၿဖစ္ၿပီး သဘာဝက်က် ပံုုသ႑န္ေတြပါ။ အေစာပိုုင္း ဒီဇိုုင္းလက္ရာ ၆၀၀ မွာေတာ့ ပန္းပြင့္၊ သစ္ရြက္၊ သစ္ပင္ေတြ မပါပါဘူး။ ၁၈၈၃ မွာ မွတ္ပံုုတင္တဲ့ ႏွင္းဆီပန္းဒီဇိုုင္းဟာ ႏွစ္ဖက္ညီပံုုသ႑န္နဲ ့ အႏုုစိတ္လွတဲ့ လက္ရာေတြကိုု ေတြ ့ရပါလိမ့္မယ္။ ကိုုယ္ကေတာ့ ပါတိတ္ဆင္၊ ေကာ္ေဇာဒီဇိုုင္းလိုု ့ ၿမင္ေနတယ္။
10. Edouard Manet
အင္ပရက္ရွင္းနစ္ ပန္းခ်ီပညာရွင္ မန္နက္ဟာ သူ ့သက္တမ္းတေလွ်ာက္ ပန္းပန္းခ်ီကားေပါင္းမ်ားစြာ ေရးဆြဲခဲ့ၿပီး ပန္းရုုပ္ၿငိမ္ အမ်ိဳးအစား ၂၀ ကိုုေတာ့ သူေသဆံုုးမဲ့ႏွစ္မွာ ေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္။ ေသဆံုုးခါနီး အရမ္းခင္မင္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းတေယာက္ ပန္းေတြဝယ္ၿပီး သူ ့ဆီလာေတြ ့တဲ့အခါ သူ ့အိပ္ယာနားမွာပဲ အဲ့ဒီပန္းကိုု ပန္းခ်ီေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္။ ၁၈၈၂ လီလက္ပန္းခ်ီကားဟာ မာဘယ္ခံုုေပၚတင္ထားတဲ့ ဖန္ပန္းအိုုးထဲက ပန္းပြင့္ေတြကိုု ေရးဆြဲထားတာပါ။ က်န္းမာေရး အင္မတန္ခ်ိဳ ့ယြင္းေနေပမဲ့လည္း လီလက္ပန္းပြင့္ေတြရဲ ့ အႏုုစိတ္လက္ရာေတြကိုု ေဖာ္က်ဴးထားတဲ့ သူ ့အႏုုပညာလက္ရာက မခ်ိဳ ့ယြင္းေသးပါဘူး။
11. Anna Atkins
အန္းနာဟာ ၿဗိတိသွ်လူမ်ိဳး ရုုကၡေဗဒပညာရွင္၊ ဓာတ္ပံုုဆရာပါ။ ဓာတ္ပံုုပညာနဲ ့ ဖန္တီးထားတဲ့ ဓာတ္ပံုုေတြကိုု ပထမဆံုုးစာအုုပ္ထုုတ္ေဝတဲ့သူလိုု ့ တင္စားခံရပါတယ္။ cyan-blue print လိုု ့ေခၚတဲ့ ဓာတ္ပံုုပညာ ပံုုႏွိပ္ၿခင္းနည္းလမ္းကိုု ဖန္တီးခဲ့ပါတယ္။ တႏွစ္အတြင္း "by placing the unmounted dried-algae original directly on the cyanotype paper"ေရညိွ၊ အပင္၊ ပန္းပြင့္ေတြကိုု cyanotype ဓာတ္ပံုုနည္းပညာနဲ ့ စာရြက္ေပၚ တိုုက္ရိုုက္တင္ေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္။ ၁၈၅၄ မွာ သစ္ခြပန္းဓာတ္ပံုုကိုု ဖန္တီးခဲ့ၿပီး သစ္ခြပန္းရဲ ့ ေဖာက္ထြင္းၿမင္ရတဲ့အရာေတြကိုု ေပၚလြင္ေအာင္ ဖမ္းယူႏိုုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီဓာတ္ပံုုဟာ အန္နာ့ရဲ ့ တတိယစာအုုပ္ "Cyanotypes pf British and Foreign Flowering Plants and Ferns"မွာ ပါဝင္ပါတယ္။
12. Katsushika Hokusai
ဟိုုကူစိုုင္ဟာ ဂ်ပန္အႏုုပညာရွင္၊ ပံုုႏွိပ္ထုုတ္ေဝသူ၊ အီဒိုုေခတ္ ukiyo-e ပန္းခ်ီပညာရွင္ပါ။ ပန္းခ်ီကားထဲမွာ သစ္သားထည့္သြင္းေရးဆြဲတဲ့ စီးရီးေတြေၾကာင့္ လူသိမ်ားပါတယ္။ Thirty-six Views of Mount Fuji ေၾကာင့္ ဂ်ပန္ႏိုုင္ငံနဲ ့ ႏိုုင္ငံတကာအသိအမွတ္ၿပ ုုမႈ ခံရပါတယ္။ ငွက္၊ ပန္းပြင့္ေတြ ပါဝင္တဲ့ kacho-ga စီးရီးေတြ ဖန္တီးခဲ့ပါတယ္။ လွပတဲ့အေရာင္၊ peonies ၊ canary ပန္းေတြရဲ ့ အေသးစိတ္ကိုု ေဖာ္က်ဴးတတ္ၿပီး ပန္းပြင့္ေတြအေၾကာင္း ကဗ်ာအတိုုေလးေတြလည္း ပါဝင္ပါတယ္။ "Double-flowered peonies from Yangzhou, the king of flowers in bloom this spring".
ဂူဂယ္မွာ ဒီေဆာင္းပါးေလး ဖတ္ရတဲ့အခ်ိန္ ပန္းခ်ီးကားေကာင္းေကာင္းေတြ ၾကည့္ရတဲ့အခါ သူငယ္ခ်င္းမိတ္ေဆြေတြကိုု ၾကည့္ေစခ်င္ မွ်ေဝခ်င္တဲ့စိတ္နဲ ့ ဒီေဆာင္းပါးေလးကိုု တတ္သေလာက္ ဘာသာၿပန္ၿဖစ္ပါတယ္။ ပန္းခ်ီေလာကစကားအသံုုးအႏႈန္း ဘာသာၿပန္တာ မမွန္မကန္မွားယြင္းမႈေတြ ရိွခဲ့ရင္ စန္းထြန္းရဲ ့ လိုုအပ္ခ်က္ေၾကာင့္ပါ။ ေအာက္ကလင့္ခ္ေလးမွာ မူရင္းေဆာင္းပါးကိုု သြားေရာက္ဖတ္ရႈႏိုုင္ပါတယ္။
https://artsandculture.google.com/theme/fwIS781eEFtoKQ
စန္းထြန္း
ဧပရယ္ ၂၀၊ ၂၀၁၉ ။
1. Claude Monet
လီလီပန္းစီးရီး ပန္းခ်ီကားေတြဟာ မိုုနက္ရဲ ့ အထင္ရွားဆံုုးလက္ရာေတြပါ။ ဆီေဆးပန္းခ်ီကားေပါင္း ၂၅၀ ေက်ာ္ေလာက္ဆြဲခဲ့ၿပီး အမ်ားစုုက ဂ်ီဗာနီက သူ ့အိမ္ပန္းၿခံထဲက အရာေတြကိုု ေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္။ လက္ရာအမ်ားစုုဟာ ေသခ်ာကြဲၿပားစြာ မၿမင္ရတဲ့မ်က္စိေရာဂါ ခံစားေနရခ်ိန္မွာ ေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္။ Impressionist စတိုုင္နဲ ့ ေရးဆြဲခဲ့ေပမဲ့ လီလီပန္း ပန္းခ်ီကားမွာ မိုုနက္သံုုးခဲ့တဲ့ အေရာင္ေတြဟာ ၾကြယ္ဝေတာက္ပခြန္အားရိွၿပီး စိတ္လႈပ္ရွားစရာေတြနဲ ့ ၿပည့္ႏွက္ေနတယ္။ သူ ့အရင္လက္ရာ၊ တၿခားအင္ပရက္ရွင္နစ္ေတြရဲ ့ အၿမင္နဲ ့ ၿခားနားေနပါတယ္။ အင္ပရက္ရွင္နစ္ေတြက ရႈေမွ်ာ္ခင္းပံုုေတြ ေရးဆြဲတဲ့အခါ ရႈခင္းတခုုလံုုးကိုု ၿခံငံုုၿပီးဆြဲေပမဲ့ မိုုနက္ကေတာ့ လီလီပန္းကိုုပဲ အဓိကထားဆြဲခဲ့ပါတယ္။ မိုုနက္ရဲ ့ အသက္ပါလွတဲ့ စုုတ္ခ်က္ေတြကိုု ခံစားလိုုက္ရေအာင္။
Water Lilies by Claude Monet (from the collection of the National Museum of Western Art, Tokyo) Photo Credit : Google |
2.Vincent Van Gogh
ဒတ္ခ်္ပန္းခ်ီပညာရွင္ ဗန္ဂိုုးရဲ ့ေနၾကာပန္းစီးရီး ၂ မ်ိဳးဟာ ဗန္ဂိုုးရဲ ့ တသက္တာလက္ရာလိုု ့ေၿပာရေလာက္ေအာင္ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားပါတယ္။ ပထမစီးရီးက ၁၈၈၈ ပါရီမွာၿပသခဲ့ၿပီး ေၿမၿပင္ေပၚမွာ လဲေနတဲ့ ေနၾကာပန္းပြင့္ေတြ၊ ဒုုတိယစီးရီးကေတာ့ တစ္ႏွစ္အၾကာမွာ Arles မွာၿပသခဲ့ၿပီး ေနၾကာပန္းပြင့္ေတြက ပန္းအိုုးထဲမွာ။ ေအာက္မွာၿမင္ေတြ ့ရမဲ့ ပန္းခ်ီကားကေတာ့ ဒုုတိယစီးရီးထဲကပါ။ ဗန္ဂိုုးတီထြင္ခဲ့တဲ့ အဝါေရာင္ဟာ ထင္ရွားေတာက္ပ အသက္ဝင္လွပါတယ္။ သူ ့မိတ္ေဆြ Paul Gaugin ေဂၚဂင္က ဗန္ဂိုုး ေနၾကာပန္း ေရးဆြဲေနတဲ့ ပံုုတူပန္းခ်ီကားကိုု ေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္။ ေဂၚဂင္ဟာ သူ ့ကိုု အရူးပံုုေပါက္ေအာင္ ေရးဆြဲခဲ့တယ္လိုု ့ ဗန္ဂိုုးခံစားခဲ့ရပါတယ္။
Sunflowers by Vincent Van Gogh (From the collection of Van Gogh Museum) Photo Credit : Google |
Vincent Van Gogh Painting Sunflowers by Paul Gauguin (From the collection of Van Gogh Museum) Photo Credit : Google |
3.Georgia O'Keeffe
ဥယ်ာဥ္မႈးၿဖစ္တဲ့ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာဟာ ပန္းတမ်ိဳးတည္းကိုုပဲ ဒါဇင္ေပါင္းမ်ားစြာ ပန္းခ်ီကားေတြ ဆြဲခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၁၈ နယူးေယာက္ၿပည္နယ္ ေဂ်ာ့ေရကန္ကိုု သြားလည္စဥ္ canna ကန္နာလီလီပန္းေတြရဲ ့ ေတာက္ပတဲ့အေရာင္၊ ၾကီးမားတဲ့ပြင့္ခ်ပ္ေတြကိုု စတင္စိတ္ဝင္စားခဲ့တယ္။ အနီေရာင္ကန္နာစီးရီး ပန္းခ်ီကားေတြဟာ သက္ဝင္ေတာက္ပတဲ့ ေရေဆးစုုတ္ခ်က္ေတြနဲ ့ ေဖာ္ၿပခဲ့တယ္။ ဒါေပမဲ့ ေဂ်ာ္ဂ်ီရာဟာ ခုုေမာ္ဒန္စတိုုင္ၿဖစ္လာတဲ့ အနီးကပ္ၿမင္ရတဲ့ ပံုုရိပ္ေတြအၿဖစ္ ဆီေဆးနဲ ့ ေရးခဲ့ပါတယ္။ ေဂ်ာ္ဂ်ီယာရာ အနီေရာင္၊ အဝါေရာင္၊ လိေမၼာ္ေရာင္ေတြနဲ ့ အံ့ၾသစရာေကာင္းေလာက္တဲ့ အေရာင္စပ္ဟပ္မႈေတြနဲ ့ ကန္နာလီလီပန္းေတြရဲ ့ ပြင့္ခ်ပ္ေတြ၊ မ်ဥ္းေတြ၊ ပံုုရိပ္ေတြကိုု ဖန္တီးခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၂၇ ဆီေဆးပန္းခ်ီကားမွာေတာ့ ပန္းခ်ီဆရာမဟာ အနီေရာင္အရိုုင္းပန္းရဲ ့ ပြင့္ခ်ပ္ေတြကိုု အသားေပးဆြဲထားပါတယ္။
Red Canna by Georgia O'Keeffe (From the collection of Amon Carter Museum of American Art) Photo Credit - Google |
4.Andy Warhol
၁၉၆၄ ဇြန္မွာ ထုုတ္ေဝတဲ့ Patricia Caulfield ရဲ ့ Modern Photography မဂၢဇင္းထဲက ဓာတ္ပံုု၁၀ဟာ အန္ဒီ့ကိုု ပန္းပြင့္စီးရီး ေရးဆြဲေစခဲ့ပါတယ္။ ပန္းပြင့္ေတြကိုု ခပ္ၿပားၿပား၊ ၿဖတ္ေတာက္၊ ေတာက္ပတဲ့အေရာင္ေတြထည့္၊ ဆန္ ့က်င္ဖက္အေရာင္ေတြကိုု ေလးေထာင့္ၿဖစ္ေအာင္လုုပ္ၿပီး ဓာတ္ပံုုေတြ ဖန္တီးခဲ့ပါတယ္။ ပံုုမွန္ၿမင္ေတြ ့ေနက် ပန္းပြင့္ေတြရဲ ့ ပံုုစံေတြ၊ သဘာဝနဲ ့ ဆက္စပ္မႈေတြကိုု ဂရပ္ဖစ္ပံုုစံနဲ ့ ေလွ်ာ့ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ေအာက္ကဓာတ္ပံုုေလးေတြေတာ့ ဟယ္...အိေကေပးတဲ့ ပုုဝါေလးနဲ ့ တူလိုုက္တာလိုု ့ ေတြးမိတယ္။
Flowers by Andy Warhol (From the collection of Pomona College Museum of Art) Photo Credit - Google |
![]() |
အိေကေပးလိုုက္တဲ့ ပုုဝါလက္ေဆာင္... |
5.Ambrosius Bosschaert
ေဘာ့ခ်က္ဟာ ဒတ္ခ်္လူမ်ိဳးေတြရဲ ့ ကုုန္သြယ္မႈ၊ သိပၺံပညာ၊ စစ္တပ္၊ အႏုုပညာ ကမၻာတဝွမ္းလံုုးမွာ အထြတ္အထိပ္ေရာက္ခ်ိန္လိုု ့ဆိုုရမဲ့ ၁၇ ရာစုု ဒတ္ခ်္ေရႊေခတ္ရဲ ့ ထင္ရွားတဲ့သက္ၿငိမ္ပန္းခ်ီဆရာ။ ေဘာ့ခ်က္ဟာ သက္ၿငိမ္ပန္းခ်ီကားေတြ ပထမဆံုုးေရးဆြဲတဲ့ ပန္းခ်ီဆရာေတြထဲက တစ္ေယာက္ပါ။ ပံုုမွန္အားၿဖင့္ က်ဴးလစ္၊ နွင္းဆီပန္းေတြပါတဲ့ ပန္းစည္း၊ ပန္းၿခင္းေတြ အေသးစိတ္ေရးဆြဲတဲ့ ရိုုးရာပန္းခ်ီဆြဲနည္းနဲ ့ စတင္ခဲ့ပါတယ္။ ႏွစ္ဖက္ညီ သိပၺံနည္းက်တိက်ၿပီး အမွတ္အသား၊ ဘာသာေရးအဓိပၺာယ္ေတြ ေဖာ္က်ဴးတဲ့ အႏုုစိတ္တဲ့ပန္းစည္းေတြကိုု ေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္။ ထြန္းကာလာတဲ့ ၁၇ ရာစုု ဒတ္ခ်္အနုပညာေစ်းကြက္ေၾကာင့္ သူ အေတာ့္ကိုုေအာင္ၿမင္ခဲ့တယ္။ ပံုုစံအမ်ိဳးမ်ိဳး ေၿပာင္းလဲေရးဆြဲခဲ့ေပမဲ့ မေၿပာင္းလဲတဲ့သံုုးခုုက ပန္းအိုုးထဲကပန္း၊ ခံုုစြန္း ဒါမွမဟုုတ္ ၿပတင္းေပါက္။
Still-Life with Flowers by Ambrosius Bosschaert the Elder (From the collection of Hallwyl Museum) Photo Credit - Google |
6. Jeff Koons
Guggenheim Museum Bibao ၿပတိုုက္အဝင္မွာ ေစာင့္ၾကပ္ေနတဲ့ ပန္းေရာင္စံုုေခြးကေတာ့ ဂ်က္ဖ္ရဲ ့လက္ရာပါ။ ၁၈ ရာစုု သာမန္ရိုုးက်ဥေရာပပန္းၿခံကိုု ကြန္ပ်ဴတာေမာ္ဒယ္နဲ ့ ဖန္တီးထားတာပါ။ ၾကီးမားတဲ့ West Highland တယ္ရီယာကိုု ပန္ေရာင္စံုုနဲ ့ ပံုုေဖာ္ထားတာ ထူးၿခားပါတယ္။
Puppy by Jeff Koons (From the collection of Guggenheim Bibao) Photo Credit - Google |
7. Rachel Ruysch
နယ္သာလန္ေၿမာက္ပိုုင္းက သက္ၿငိမ္ပန္းခ်ီဆရာမပါ။ ပန္းပြင့္ေတြကိုု အဓိကထားေရးဆြဲၿပီး ကိုုယ္ပိုုင္ဟန္ကိုု ဖန္တီးကာ ႏိုုင္ငံတကာေအာင္ၿမင္မႈကိုု ရရိွခဲ့ပါတယ္။ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ ေအာင္ၿမင္တဲ့အႏုုပညာသက္တမ္းရိွခဲ့လိုု ့ ဒတ္ခ်္ေရႊေခတ္မွာ ပထမဆံုုး မွတ္တမ္းတင္ခဲ့ရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးၿဖစ္ပါတယ္။ ေဘာ့ခ်က္နဲ ့မတူတာက ႏွစ္ဖက္မညီ၊ ပိရမစ္ပံုုစံ၊ ရိုုးတံေကြးေကြးေတြထည့္ၿပီး ထုုထည္ၾကီးမားေစပါတယ္။ မတူညီတဲ့ အေရာင္၊ အသား၊ ပံုုစံေတြ ေရးဆြဲၿပီး ပြင့္အာေနတဲ့ ပန္းပြင့္ထဲက ဝတ္မႈန္အေစ့ေတြ ၿမင္ရေလာက္တဲ့အထိ အေသးစိတ္ကိုု အေသအခ်ာေရးဆြဲထားတာပါ။ ခ်ဲ ့ၾကည့္ရင္ ပန္းဝတ္မႈန္အေစ့ေတြ ေတြ ့ရပါလိမ့္မယ္။
Roses, Convolvulus, Poppies and Other Flowers in an Urn on a Stone Ledge by Rachel Ruysch (From the collection of National Museum of Women in the Arts) Photo Credit - Google |
8. Clementine Hunter
ပန္းခ်ီပညာကိုု ကိုုယ္ဘာ့သာေလ့လာသင္ယူတဲ့ ေက်းလက္အႏုုပညာရွင္ ကလဲမန္းတီဟာ ေတာင္ပိုုင္းစိုုက္ခင္းေတြဆီက ဘဝအမွတ္တရေတြကိုု အေရာင္စံုုလင္ ရိုုးရွင္းတဲ့စုုတ္ခ်က္ေတြနဲ ့ ေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္။ သူမေနထိုု္င္တဲ့ Melrose စိုုက္ခင္းကိုုလာလည္တဲ့ အနုုပညာရွင္တေယာက္ ထားရစ္ခဲ့တဲ့ စုုတ္တံ၊ ေဆးဘူးေတြနဲ ့အသက္ ၅၀ ေက်ာ္မွာ သူမဘဝရဲ ့ ပထမဆံုုးပန္းခ်ီကိုု ေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္။ ဝါစိုုက္ခင္းမွာ အလုုပ္လုုပ္ခဲ့သူမိုု ့ အိမ္အၿပင္မွာ လုုပ္ေဆာင္ေနက်အရာေတြ၊ ေန ့စဥ္သံုုးေနက် သက္ၿငိမ္ပစၥည္းေတြ ပါဝင္ပါတယ္။ ေတာင္ပိုုင္းေဒသမွာ အေလ့က်ေပါက္ ေနရာတိုုင္းမွာေတြ ့ႏိုုင္တဲ့ zinnias ပန္းေတြကိုု ပံုုသ႑န္အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ ့ ေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္။ ေတာက္ပတဲ့အဝါေရာင္ေနာက္ခံမွာ ခပ္ၿပားၿပားအၿမင္နဲ ့အၿပာေရာင္ပန္းအိုုးထဲက zinnias ပန္းေတြရဲ ့ ရိုုးရွင္းတဲ့အလွ၊ ေတာက္ပသက္ဝင္တက္ၾကြတဲ့ အလွေတြကိုု ၿမင္ေတြ ့ရပါလိမ့္မယ္။
Zinnias in a Pot by Clementine Hunter (From the collection of SCAD Museum of Art) Photo Credit - Google |
9.William Morris
ဝီလီယမ္ဟာ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳး အဝတ္အထည္ ဒီဇိုုင္းပညာရွင္ၿဖစ္ၿပီး ၿဗိတိသွွ်ရိုုးရာ အထည္အႏုုပညာေလာကမွာ တခါမွမၿမင္ဘူးေသးတဲ့ တီထြင္မႈေတြကိုု အဓိကဖန္တီးခဲ့ၿပီး ထုုတ္လုုပ္တဲ့နည္းလမ္းေတြကိုုလည္း တိုုးတက္ေစခဲ့ပါတယ္။ သူ ့ဒီဇိုုင္းေတြက အမ်ားအားၿဖင့္ ပန္းပြင့္ေတြၿဖစ္ၿပီး သဘာဝက်က် ပံုုသ႑န္ေတြပါ။ အေစာပိုုင္း ဒီဇိုုင္းလက္ရာ ၆၀၀ မွာေတာ့ ပန္းပြင့္၊ သစ္ရြက္၊ သစ္ပင္ေတြ မပါပါဘူး။ ၁၈၈၃ မွာ မွတ္ပံုုတင္တဲ့ ႏွင္းဆီပန္းဒီဇိုုင္းဟာ ႏွစ္ဖက္ညီပံုုသ႑န္နဲ ့ အႏုုစိတ္လွတဲ့ လက္ရာေတြကိုု ေတြ ့ရပါလိမ့္မယ္။ ကိုုယ္ကေတာ့ ပါတိတ္ဆင္၊ ေကာ္ေဇာဒီဇိုုင္းလိုု ့ ၿမင္ေနတယ္။
Rose by William Morris (From the collection of the Baltimore Museum of Art) Photo Credit - Google |
10. Edouard Manet
အင္ပရက္ရွင္းနစ္ ပန္းခ်ီပညာရွင္ မန္နက္ဟာ သူ ့သက္တမ္းတေလွ်ာက္ ပန္းပန္းခ်ီကားေပါင္းမ်ားစြာ ေရးဆြဲခဲ့ၿပီး ပန္းရုုပ္ၿငိမ္ အမ်ိဳးအစား ၂၀ ကိုုေတာ့ သူေသဆံုုးမဲ့ႏွစ္မွာ ေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္။ ေသဆံုုးခါနီး အရမ္းခင္မင္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းတေယာက္ ပန္းေတြဝယ္ၿပီး သူ ့ဆီလာေတြ ့တဲ့အခါ သူ ့အိပ္ယာနားမွာပဲ အဲ့ဒီပန္းကိုု ပန္းခ်ီေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္။ ၁၈၈၂ လီလက္ပန္းခ်ီကားဟာ မာဘယ္ခံုုေပၚတင္ထားတဲ့ ဖန္ပန္းအိုုးထဲက ပန္းပြင့္ေတြကိုု ေရးဆြဲထားတာပါ။ က်န္းမာေရး အင္မတန္ခ်ိဳ ့ယြင္းေနေပမဲ့လည္း လီလက္ပန္းပြင့္ေတြရဲ ့ အႏုုစိတ္လက္ရာေတြကိုု ေဖာ္က်ဴးထားတဲ့ သူ ့အႏုုပညာလက္ရာက မခ်ိဳ ့ယြင္းေသးပါဘူး။
White Lilacs in a Crystal Vase by Edouard Manet (From the collection of The Nelson-Atkins Museum of Art) Photo Credit - Google |
11. Anna Atkins
အန္းနာဟာ ၿဗိတိသွ်လူမ်ိဳး ရုုကၡေဗဒပညာရွင္၊ ဓာတ္ပံုုဆရာပါ။ ဓာတ္ပံုုပညာနဲ ့ ဖန္တီးထားတဲ့ ဓာတ္ပံုုေတြကိုု ပထမဆံုုးစာအုုပ္ထုုတ္ေဝတဲ့သူလိုု ့ တင္စားခံရပါတယ္။ cyan-blue print လိုု ့ေခၚတဲ့ ဓာတ္ပံုုပညာ ပံုုႏွိပ္ၿခင္းနည္းလမ္းကိုု ဖန္တီးခဲ့ပါတယ္။ တႏွစ္အတြင္း "by placing the unmounted dried-algae original directly on the cyanotype paper"ေရညိွ၊ အပင္၊ ပန္းပြင့္ေတြကိုု cyanotype ဓာတ္ပံုုနည္းပညာနဲ ့ စာရြက္ေပၚ တိုုက္ရိုုက္တင္ေရးဆြဲခဲ့ပါတယ္။ ၁၈၅၄ မွာ သစ္ခြပန္းဓာတ္ပံုုကိုု ဖန္တီးခဲ့ၿပီး သစ္ခြပန္းရဲ ့ ေဖာက္ထြင္းၿမင္ရတဲ့အရာေတြကိုု ေပၚလြင္ေအာင္ ဖမ္းယူႏိုုင္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီဓာတ္ပံုုဟာ အန္နာ့ရဲ ့ တတိယစာအုုပ္ "Cyanotypes pf British and Foreign Flowering Plants and Ferns"မွာ ပါဝင္ပါတယ္။
Cypripedium by Anna Atkins (From the collection of The J Paul Getty Museum) Photo Credit - Google |
12. Katsushika Hokusai
ဟိုုကူစိုုင္ဟာ ဂ်ပန္အႏုုပညာရွင္၊ ပံုုႏွိပ္ထုုတ္ေဝသူ၊ အီဒိုုေခတ္ ukiyo-e ပန္းခ်ီပညာရွင္ပါ။ ပန္းခ်ီကားထဲမွာ သစ္သားထည့္သြင္းေရးဆြဲတဲ့ စီးရီးေတြေၾကာင့္ လူသိမ်ားပါတယ္။ Thirty-six Views of Mount Fuji ေၾကာင့္ ဂ်ပန္ႏိုုင္ငံနဲ ့ ႏိုုင္ငံတကာအသိအမွတ္ၿပ ုုမႈ ခံရပါတယ္။ ငွက္၊ ပန္းပြင့္ေတြ ပါဝင္တဲ့ kacho-ga စီးရီးေတြ ဖန္တီးခဲ့ပါတယ္။ လွပတဲ့အေရာင္၊ peonies ၊ canary ပန္းေတြရဲ ့ အေသးစိတ္ကိုု ေဖာ္က်ဴးတတ္ၿပီး ပန္းပြင့္ေတြအေၾကာင္း ကဗ်ာအတိုုေလးေတြလည္း ပါဝင္ပါတယ္။ "Double-flowered peonies from Yangzhou, the king of flowers in bloom this spring".
Peonie and Canary by Katsushika Hokusai (From the collection of Museum of Fine Arts, Boston) Photo Credit - Google |
ဂူဂယ္မွာ ဒီေဆာင္းပါးေလး ဖတ္ရတဲ့အခ်ိန္ ပန္းခ်ီးကားေကာင္းေကာင္းေတြ ၾကည့္ရတဲ့အခါ သူငယ္ခ်င္းမိတ္ေဆြေတြကိုု ၾကည့္ေစခ်င္ မွ်ေဝခ်င္တဲ့စိတ္နဲ ့ ဒီေဆာင္းပါးေလးကိုု တတ္သေလာက္ ဘာသာၿပန္ၿဖစ္ပါတယ္။ ပန္းခ်ီေလာကစကားအသံုုးအႏႈန္း ဘာသာၿပန္တာ မမွန္မကန္မွားယြင္းမႈေတြ ရိွခဲ့ရင္ စန္းထြန္းရဲ ့ လိုုအပ္ခ်က္ေၾကာင့္ပါ။ ေအာက္ကလင့္ခ္ေလးမွာ မူရင္းေဆာင္းပါးကိုု သြားေရာက္ဖတ္ရႈႏိုုင္ပါတယ္။
https://artsandculture.google.com/theme/fwIS781eEFtoKQ
စန္းထြန္း
ဧပရယ္ ၂၀၊ ၂၀၁၉ ။