အဂၤလန္သြား ေတာလား

မနက္မိုုးလင္းခါနီး အိမ္မက္မက္တယ္ ေမွာင္မဲအလံုုပိတ္ထားတဲ့ အခန္းထဲမွာ အသက္ရွဴမဝၿဖစ္ေနတယ္။ အခန္းအၿပင္ထြက္မွဆိုုၿပီး ထြက္လိုုက္ေတာ့ နဖူးနဲ ့ကုုတင္ေဘာင္နံရံ ေဆာင့္မိလိုု ့ ေအာင္မေလး ... ေသပါၿပီ။ အေဖက သမီး ဘာၿဖစ္တာလဲ ကိုုယ္ကုုတင္ေပၚက ၿပ ုုတ္က်ၿပီထင္ေနတာ။ မေန ့က Tower of London ႏိွပ္စက္ေဆာင္ကိုု ဝင္ၾကည့္ၿပီးေတာ့ ေမွာင္မဲအလံုုပိတ္အခန္းထဲ ေရာက္ေနသလိုုမ်ိဳး အိမ္မက္မက္တာ။ မႏွစ္က အိပ္မေပ်ာ္လိုု ့ Melatonin ေသာက္တာ ေမွာင္မဲအလံုုပိတ္အခန္းထဲမွာ အၿပင္ကိုု ဘယ္လိုုထြက္ရမွန္းမသိ ၿဖစ္ေနတဲ့အိမ္မက္ မက္တယ္။ ေနာက္ေန ့ ဆက္ေသာက္ေတာ့ ေမွာင္မဲအလံုုပိတ္အခန္းထဲမွာ အခန္းထဲကေန ထြက္ဖိုု ့ၾကိ ုုးစားရင္း အိပ္ခန္းတံခါးကိုု ဝင္ေဆာင့္ေတာ့မွ အိမ္မက္မက္ၿပီး လမ္းေလွ်ာက္ေနမွန္းသိတယ္။ အဲ့ဒီကတည္းက မက္လာတိုုနီမေသာက္ေတာ့ဘူး အိပ္မေပ်ာ္ရင္ မက္ဂနီဆီယမ္ေသာက္တယ္။ ၂၀၁၈ ေအာက္တိုုဘာ ၂ အဂၤါေန ့ မနက္ ၆ နာရီေလာက္ႏိုုး ေရခ်ိဳး မနက္စာအၿဖစ္ မေန ့ကဝယ္လာတဲ့ ထမင္းကိုု အေဖတိုု ့သယ္လာတဲ့ ငါးက်ီးေၾကာ္၊ ငံၿပာရည္ေၾကာ္တိုု ့နဲ ့ စားတယ္။ ထမင္းက ေကာက္ညွင္းလိုု စီးစီးပိုုင္ပိုုင္ ေထြးေထြးအိအိေလး။ ဘိုုစာေတြထက္ အဲဒီလိုုေလးစားရမွ ဗိုုက္ဝသလိုု ေနသာထိုုင္သာရိွတယ္။ ဘူေဖးခန္းထဲက ေရေႏြး ၂ ခြက္ေတာင္းၿပီး လက္ဖက္ရည္ေဖ်ာ္ေသာက္။ သစ္ရြက္ေတြ အေရာင္ေၿပာင္းေနတာကိိုု အေဖတိုု ့ကိုုၿပတယ္။ ကင္းခေရာ့ခ္ဘူတာကေန ခ်ယ္ဆီးကြင္းရိွတဲ့ Fulham Broadway ဘူတာကိုု မိနစ္ ၄၀ ေလာက္ေဝးတယ္။ ခ်ယ္ဆီးကြင္းက ဘူတာကေန ဆယ္မိနစ္ေလာက္ပဲ ေဝးတယ္။ အဝင္ဂိတ္နားကနံရံမွာ ခ်ယ္ဆီးေဘာလံုုးသမားပံုုေတြ ေတြ ့ရတဲ့အခါ အေဖက သူ ့ေဘာ္ဒါေတြကိုု ေတြ ့ရသလိုုမ်ိဳး။ ကိုုယ္တိုု ့ကိုု နာမည္၊ ႏိုုင္ငံေၿပာၿပတယ္။ လန္ဒန္ပတ္စ္ၿပလိုုက္ေတာ့ ေန ့လည္ ၁၂ နာရီမွာ တိုုးရိွတယ္။ ထိုုင္ခံုုမွာထိုုင္ၿပီး ေစာင့္လိုု ့ရသလိုု ၿပတိုုက္ထဲသြားလည္ၿပီးမွ ၿပန္လာလိုု ့ရတယ္။ ၿပတိုုက္ထဲ သြားလည္ၾကတယ္ ဆုုတံဆိပ္ေတြ၊ အားကစားသမားအေၾကာင္းေတြ၊ ဗီြဒီယိုုေတြနဲ ့ ရွင္းၿပတယ္။ ခ်ယ္ဆီးကြင္းတိုုးစေတာ့ တိုုးဂိုုက္က ကြင္းထဲကထိုုင္ခံုုမွာ ထိုုင္ခိုုင္းၿပီး ဘယ္ႏိုုင္ငံလာတာလဲေမးတယ္။ ခ်ယ္ဆီးအသင္းသမိုုင္းေၾကာင္း၊ မန္ေနဂ်ာသတင္းစာ ရွင္းလင္းခန္း၊ ေဘာလံုုးသမားေတြ အဝတ္လဲခန္းအေၾကာင္းေတြ ေၿပာၿပတယ္။ ခ်ယ္ဆီးအားေပးတဲ့သူကတသင္း၊ အားမေပးသူကတသင္း ႏွစ္သင္းတန္းစီၿပီး ကြင္းထဲကိုုသြားတဲ့အခါ ခ်ယ္ဆီးကလပ္အသင္း သီခ်င္းဖြင့္ေပးထားတယ္။

ကိုုယ္တိုု ့ေတြ တေနရာကေန တေနရာကူးတိုုင္း ဝန္ထမ္းတေယာက္က လူေစ့မေစ့ ေရတြက္တယ္။ တိုုးက ၄၅ မိနစ္ေလာက္ၾကာတယ္။ ခ်ယ္ဆီးအသင္း တံဆိပ္ပါတဲ့ဟာေတြ ဝယ္ခ်င္ေပမဲ့ ေစ်းၾကီးလိုု ့မဝယ္ေတာ့ဘူး။ လန္ဒန္ပတ္စ္နဲ ့ ခ်ယ္ဆီကြင္း၊ အာစင္နယ္ကြင္းေတြ သြားလည္လိုု ့ရတယ္ ဘယ္ကြင္းသြားလည္ခ်င္လဲလိုု ့ အေဖ့ကိုုေမးေတာ့ ခ်ယ္ဆီကြင္းတဲ့။ ဘူတာရံုုနားက ေလွ်ာ့ပင္းေမာလ္မွာ အိမ္သာရွာၾကေတာ့ ေအာက္ထပ္မွာ ပိတ္ထားတယ္။ လန္ဒန္မွာ အိမ္သာတခါဝင္ ၂၅ ဆင့္ေပးရတယ္။ အဝင္ဝမွာ အေၾကြေစ့လဲေပးတဲ့ စက္ရိွတယ္။ ဝက္စ္မင္စတာအမ္ဘီ ဘူတာေရာက္ေတာ့ ေန ့လည္ ၂ နာရီ။ ဗိုုက္ဆာရင္ ကိုုယ္သယ္လာတဲ့ အေစ့အႏွံ nuts ေတြစားၾကတယ္။ မနက္က ဗိုုက္ကားေအာင္ စားခဲ့ၾကေတာ့ တအားၾကီးေတာ့ မဆာဘူး။ ဝက္စ္မင္စတာအမ္ဘီ ဘုုရားရိွခိုုးေက်ာင္း အဝင္ဝမွာ တန္းစီေနတဲ့ လူတန္းၾကီးက အရွည္ၾကီး။ အထဲမွာ အေတာ္ခမ္းနားတယ္ ဓာတ္ပံုုရိုုက္ခြင့္မရိွဘူး။ ကိုုယ္ေရာက္ဖူးသမွ် ဘုုရားရိွခိုုးေက်ာင္းေတြထဲမွာ အခမ္းနားဆံုုး အလွပဆံုုးပဲ။ အေဖနဲ ့အေမက ေညာင္းလိုု ့ထိုုင္ၾကတယ္ ကိုုယ္တိုု ့ညီအစ္မႏွစ္ေယာက္က audio guide နဲ ့ အႏွံ ့ေလွ်ာက္ၾကည့္တယ္။ အထြက္မွာ အိမ္သာေတြ ့ေတာ့ ပိုုက္ဆံမေပးရတဲ့ အိမ္သာေတြ ့တုုန္း ဝင္ထားမွဆိုုၿပီး ဝင္ၾကတယ္။ ဝက္စ္မင္စတာအမ္ဘီကေန Churchill War Rooms ကိုု ၁၀ မိနစ္ေလာက္ပဲေဝးတယ္။ ဒုုတိယကမၻာစစ္အတြင္း ေၿမေအာက္အခန္းေတြထဲမွာ ဘယ္လိုုအလုုပ္လုုပ္ၾကတယ္ဆိုုတာ ၿပသထားတယ္။ ၿဗိတိသွ်ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ခ်ာေခ်းဟာ ဒုုတိယကမၻာစစ္အတြင္း ဥေရာပမွာ ၿဗိတိသွ်ေတြႏိုုင္ေအာင္ ဦးေဆာင္ခဲ့တဲ့သူ။ တေလာကၾကည့္ဖူးတဲ့ ဒုုတိယကမၻာစစ္အတြင္း ၿပင္သစ္ႏိုုင္ငံ Dunkirk ကမ္းေၿခကေန ဆုုတ္ခြာဖိုု ့ ေစာင့္ေနတဲ့ ၿဗိတိသွ်၊ ၿပင္သစ္၊ ဘယ္ဂ်ီယမ္၊ ဒတ္ခ်္စစ္သားေတြေပၚ ဂ်ာမန္ေလယာဥ္ေတြက ဗံုုးၾကဲေတာ့ အသက္ေဘးအတြက္ ဘယ္လိုုလြတ္ေၿမာက္ေအာင္ ၾကိ ုုးစားရုုန္းကန္ခဲ့ရသလဲဆိုုတာ ရိုုက္ကူးထားတဲ့ Dunkirk ရုုပ္ရွင္အဆံုုးမွာ ခ်ာေခ်းရဲ ့ သမိုုင္းဝင္မိန္ ့ခြန္းနဲ ့ အဆံုုးသတ္ထားတယ္။

"We shall fight on the seas and oceans,
we shall fight on the beaches,
we shall fight on the landing grounds,
we shall fight in the fields and int the streets,
we shall fight on the landing grounds,
we shall fight in the fields and in the streets,
we shall fight in the hills"

လန္ဒန္ေၿမေအာက္ရထား underground

သူ ့ေဘာ္ဒါေတြကိုု ေတြ ့ရသလိုုမ်ိဳးပဲ ေဘာလံုုးသမားနာမည္၊ ဘယ္ႏိုုင္ငံကဆိုုတာ အကုုန္သိတယ္

လန္ဒန္ပတ္စ္နဲ ့ ဝင္လိုု ့ရလိုု ့ ဘာမင္ကမ္နန္းေတာ္ သြားတဲ့လမ္းမွာရိွလိုု ့ လမ္းၾကံ ုုလိုု ့သာ ဝင္ၾကည့္တာ။ Churchill War Rooms ကိုု သိပ္မၾကိ ုုက္လွဘူး။ St James စိန္ ့ဂ်ိန္းပန္းၿခံကိုုၿဖတ္ေက်ာ္ၿပီး ဘာမင္ကမ္းနန္းေတာ္ဆီ သြားတဲ့လမ္းေလးက အင္မတန္သာယာတယ္။ စိန္ ့ဂ်ိန္းေရကန္မွာ ငွက္ေတြ၊ ဘဲေတြ ေအးေအးလူလူ ကူးခတ္ေဆာ့ကစား ေနၾကတယ္။ ဘာမင္ကမ္နန္းေတာ္ဆီကိုု ၁၅ မိနစ္ေလာက္ ေလွ်ာက္ရတယ္။ နန္းေတာ္ေရွ ့က တံခါးနားမွာ လူေတြၾကိတ္ၾကိတ္တိုုး။ တံခါးဝေရွ ့မွာ အလွည့္က်ဓာတ္ပံုုရိုုက္ရတယ္။ စိန္ ့ေပါလ္ဘုုရားေက်ာင္းကိုု သြားႏိုုင္ေသးလားေမးေတာ့ မသြားႏိုုင္ေတာ့ဘူး အေတာ္ေညာင္းေနၿပီတဲ့။ ကဲ ... ဒီေန ့တာ့ လန္ဒန္ပတ္စ္နဲ ့ ေလးေနရာလည္ၿပီးၿပီ မေန ့ကလည္း ေလးေနရာလည္တယ္။ တခုုကိုုဝင္ခြင့္ အနည္းဆံုုး ၂၀ ေလးေနရာဆိုုေတာ့ ၁၀၀ တြက္ေခ်ကိုုက္တယ္။ အမေလး ... တြက္ေၿခကိုုက္ေအာင္ တန္ေအာင္ အသည္းအသန္လည္ရတာမ်ား လူေတြမွာ ဖပ္ဖပ္ကိုုေမာလိုု ့ အေဖကေၿပာေတာ့ ရယ္လိုုက္ရတာ။ Green ပန္းၿခံကိုု ၿဖတ္ေက်ာ္ၿပီး Green Park ဘူတာေရာက္ေတာ့ ကိုုသက္ေထြးအေဖက အိမ္သာသြားခ်င္တယ္။ ကိုုယ္နဲ ့အေမက ဘူတာမွာ ထိုုင္ၿပီးေစာင့္။ ၾကမ္းၿပင္ေပၚမွာ ေၿခပစ္လက္ပစ္ထိုုင္ေနတဲ့ ကိုုယ္တိုု ့ကိုု လန္ဒန္သူလန္ဒန္သားေတြ မသိမသာ ၾကည့္သြားၾကတယ္။ ၾကည့္ပါေစ ပင္ပန္းလြန္းေညာင္းလြန္းလိုု ့ ဘာကိုုမွဂရုုမစိုုက္ႏိုုင္ေတာ့ဘူး။ အိမ္သာအထြက္တံခါးဝက ေလာ့ခ္က်ေနလိုု ့ မၾကီးက ဘူတာရံုုဝန္ထမ္းကိုု သြားေခၚၿပီးဖြင့္ခိုုင္းရတာတဲ့။ အဲ့ဒါေၾကာင့္ ၾကာပါတယ္ထင္ေနတာ။ ဒီေန ့လည္း ေန ့လည္စာနဲ ့ ညေနစာကိုု ကင္းခေရာ့ခ္ဘူတာနားက စားေနက် ယိုုးဒယားဆိုုင္မွာပဲ စားၾကတယ္။ မနက္ၿဖန္မနက္စာအတြက္ ထမင္းေၾကာ္ႏွစ္ဘူး ဝယ္လိုုက္တယ္။ ေနာက္ေန ့ စေကာ့တလန္ အက္ဒင္ဘာ့ခ္ၿမိ ုု ့ကိုု သြားလည္တဲ့အေၾကာင္းကေတာ့ ေနာက္ပိုု ့စ္မွပဲ တင္ပါေတာ့မယ္။

Happy Traveling !
စန္းထြန္း
ေဖေဖၚဝါရီ ၁၆၊ ၂၀၁၉ ။