ဒီစီသြား ေတာလား - ၄

ဒီဇင္ဘာ ၂၈ ၊ ၂၀၁၂ ေသာၾကာေန ့။

ဒီစီတြင္ သြားေရာက္လည္ပတ္သင့္ေသာ စာရင္းတြင္ ကြန္ဂရက္စာၾကည့္တိုက္ ပါဝင္သည္။ ကယ္ပီတယ္ေရွ ့ နားေလးတင္ၿဖစ္သည္။ ဒီတစ္ေခါက္ေတာ့ ယူနီယမ္စင္တာဘူတာကေန မသြားေတာ့ဘဲ အနီေရာင္လိုင္း မတ္ထရိုစင္တာဘူတာကေန ေအာက္ဖက္ဆင္း လိေမၼာ္ေရာင္၊ အၿပာေရာင္လိုင္း ေၿပာင္းစီးကာ ကယ္ပီတယ္ေဆာက္ဘူတာကေန သြားလိုက္တာ ငါးမိနစ္ေတာင္ မေလွ်ာက္ရ နီးနီးေလးဗ်ား။  ဒီေန ့ေတာ့ ရာသီဥတု သာသာယာယာရိွသည္။





အစိုးရရံုးစိုက္ရာၿမိ  ု ့ကို ဖီလာဒဲဗီးယားကေန ၿမိ ု  ့ေတာ္သစ္ ဝါရွင္တန္သို ့ ေၿပာင္းေရႊ ့စရိတ္ ကုန္က်ေငြ ေထာက္ပံ့ ဥပေဒကို သမၼတ ဂႊ်န္အဒမ္ လက္မွတ္ထိုးသည့္ ၁၈၀၀ ခုႏွစ္တြင္ ကြန္ဂရက္စာၾကည့္တိုက္ စတင္ခဲ့သည္။ ကြန္ဂရက္အတြက္ လိုအပ္ေသာ စာအုပ္မ်ား ထားရိွရန္ ရည္ရြယ္ခဲ့ေသာ္ၿငား ယခုအခါ ကမၻာ၏ မႏိႈင္းယွဥ္ႏိုင္ေသာ သတင္းအရင္းအၿမစ္ ၿဖစ္သည္။ ၁၈၉၇ ႏိုဝင္ဘာ ၁ တြင္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီး ႏိုင္ငံ၏ ဂုဏ္ယူဖြယ္ အေဆာက္အဦး၊ ကမၻာေပၚတြင္ အၾကီးဆံုး၊ တန္ဖိုးအရိွဆံုး၊ လံုၿခံ  ုမႈအရိွဆံုး စာၾကည့္တိုက္ ၿဖစ္သည္။





အင္ဂ်င္နီယာလက္နက္ကိုင္တပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ေသာမတ္လင္ကြန္းေကစီမွ ၁၈၈၈တြင္ တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းကို ၾကီးၾကပ္ခဲ့သည္။ သူ ့လက္ေထာက္ ဘားနဒ္ဂရင္းသည္ ေသဆံုးသည့္ ၁၉၁၄ အထိ တည္ေဆာက္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ပါဝင္ခဲ့သည္။ ၁၈၉၂ တြင္ ဗိုလ္ေကစီ၏သား ဗိသုကာပညာရွင္ အက္ဝတ္ေကစီမွ အတြင္းဖက္ရိွ ပန္းပု၊ ပန္းခ်ီမ်ားေရးဆြဲၿခင္းကို အေမရိကန္ အႏုပညာရွင္ ၅၀ ေက်ာ္ၿဖင့္ ေဆာက္ရြက္ခဲ့သည္။




ကတ္တေလာက္စာအုပ္ေပါင္း ၃၃သန္းေက်ာ္၊ ဘာသာေပါင္း ၄၆၀ ၿဖင့္ ေရးသားထားေသာ ပံုႏိွပ္စာမ်ား၊  လက္ေရးမူ ၆၃ သန္းေက်ာ္၊ ေၿမာက္အေမရိက၏ ရွားပါးစာအုပ္မ်ား အမ်ားဆံုး စုေဆာင္းထားရာ၊ တရားေရးႏွင့္ဆိုင္ေသာ စာရြက္စာတမ္းမ်ား၊ ဖလင္မ်ား၊ ေၿမပံုမ်ား၊ သီခ်င္းႏွင့္အသံသြင္းထားသည္မ်ားကို ကမၻာေပၚတြင္ အမ်ားဆံုး စုေဆာင္းထားေသာ အေမရိကန္၏ ရတနာ စာၾကည့္တိုက္ ၿဖစ္သည္။





ၿပည္တြင္းစစ္ၿပခန္း၊ ရွားပါးစာအုပ္ၿပခန္း၊ မာယာလူမ်ိဳးတို ့၏ ယဥ္ေက်းမႈၿပခန္းမ်ား ရိွေသာ္လည္း ဓာတ္ပံုရိုက္ခြင့္မၿပ  ု။ ယခုေတာ့ စာၾကည့္တိုက္သည္ သုေတသနအတြက္သာ ခြင့္ၿပ ုသည္။ စာၾကည့္တိုက္၏ ခမ္နားမႈ၊ မေဟာ္ဂနီေရာင္ရိွေသာ စာၾကည့္ခံု၊ စာၾကည့္စားပြဲမ်ား၊ အနီေရာင္၊ ေရႊေရာင္ၿပိ ုးပ်ပ္ေနေသာ စာအုပ္မ်ား၊ သုတေသနအတြက္ စာဖတ္ေနေသာသူမ်ား အေႏွာင့္အယွက္ၿဖစ္မည္စိုး၍ ဓာတ္ပံုရိုက္ခြင့္မၿပ ုသည္ႏွင့္ မွန္ၿပတင္းေပါက္မွသာ ၾကည့္ခဲ့ရသည္။ ကႊ်ႏု္ပ္ေရာက္ဖူးသမွ် စာၾကည့္တိုက္မ်ားတြင္ ကြန္ဂရက္စာၾကည့္တိုက္သည္ အခမ္းနားဆံုး၊ လက္ရာအေၿမာက္ဆံုး ၿဖစ္သည္။ ကယ္ပီတယ္သို ့ ေၿမေအာက္လမ္းၿဖင့္ ဆက္သြယ္ထားသည္။


ပထမဆံုးေန ့က တဝဲလည္လည္ၿဖစ္ေနေသာ မွန္အေဆာက္အဦးနား ေရာက္၍ တန္းစီေနေသာသူမ်ားကို ေတြ ့ေသာအခါ ဝင္တန္းစီေလသည္။ ေနာက္မွ မိသားစုက မႏွစ္တုန္းက မိနစ္ေလးဆယ္ခန္ ့ တန္းစီခဲ့ရသည္ဟု အားတက္ဖြယ္ စကားဆိုသည္။ လက္ကမ္းစာေစာင္ဖတ္ၿပီး သိလိုက္ရသည္မွာ ကႊ်ႏု္ပ္ေရာက္ႏွင့္ေနသည့္ေနရာသည္ ရုကၡေဗဒဥယ်ာဥ္ၿဖစ္သည္။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ သက္တမ္းအရွည္ၾကာဆံုးဥယ်ာဥ္ ၿဖစ္သည္။ အရင္သမၼတမ်ားၿဖစ္ၾကေသာ ဝါရွင္တန္၊ မက္ဒီဆန္၊ ဂ်က္ဖာဆန္တို ့သည္ အသံုးဝင္ေသာ အပင္မ်ားကို စုေဆာင္းစိုက္ပ်ိဳးကာ အေမရိကန္မ်ားဆီ ၿဖန္ ့ၿဖ ူးခ်င္သည္။

ဇီဝမ်ိဳးစိတ္၊ ရုကၡနာမည္ ကႊ်ႏု္ပ္ မသိ..သုပ္၊ေၾကာ္၊တို ့စား၍ ရမွန္းေတာ့ ကြ်ႏု္ပ္သိသည့္ ၿမင္းခြာရြက္..ဗီယက္နမ္ကုန္ေၿခာက္ဆိုင္မ်ားတြင္ ရႏိုင္သည္..

၁၈၅၀တြင္ စတင္ဖြင့္လွစ္ခဲ့ၿပီး အခုလက္ရိွေနရာသို ့ ၁၉၃၃ တြင္ ေၿပာင္းေရႊ ့ခဲ့သည္။ မွန္၊ အလူမီနီယမ္၊ ေက်ာက္တံုးမ်ားဖြင့္ တည္ေဆာက္ထားကာ ေလးႏွစ္တာ ၿပင္ဆင္ၿပီး မွန္လံုအေဆာက္အဦးကို ၂၀၀၁ တြင္ ဖြင့္လွစ္ခဲ့သည္။ ေရပန္းမ်ား၊ ေၿပးေနေသာ မီးရထား၊ မီးလံုး၊ မီးေငြ ့မ်ား အလွဆင္ထားေသာ ေနရာတြင္ ကေလးမ်ား ဝိုင္းေနသည္။ သဘာဝေလာကၾကီးကို ခ်စ္တတ္ေအာင္ ကေလးမ်ားကို သင္ေပးဖို ့၊ တကမၻာလံုးက အပင္မ်ားကို စူးစမ္းဖို ့ ဤဥယ်ာဥ္သည္ အသင့္ေတာ္ဆံုး ၿဖစ္သည္။











သစ္ခြဥယ်ာဥ္ ေရာက္ေသာအခါ စကၤာပူရုကၡဥယ်ာဥ္ သြားလည္စဥ္က သစ္ခြဥယ်ာဥ္သို ့ ဝင္ခ်င္ေသာ အိအိေၾကာင့္ ေက်ာင္းသားေစ်း ၅ က်ပ္ေပးကာ ဝင္ခဲ့ၿခင္းကို သတိရသည္။  စကၤာပူရုကၡေဗဒဥယ်ာဥ္က ပိုစံုသည္။ သိုေသာ္ ဝင္ခြင့္ အခမဲ့ ၿဖစ္ေသာေၾကာင့္ တန္ေလသည္။ ဒီစီရိွ လည္ပတ္စရာ ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားသည္ အခမဲ့ ၿဖစ္သည္။

အဖ်ားမွ အရင္းသို ့ တၿဖည္းၿဖည္း စားရသည္ဟု ပညာရိွမ်ားက ဆိုေသာ္လည္း ကႊ်ႏု္ပ္သည္ကား ၾကံဝယ္လွ်င္ အရင္းပိုင္းကိုသာ ရွာဝယ္တတ္ေလသည္..

ဘိုင္အိုတြင္ သင္ခဲ့ရေသာ ပိုးမႊားစားေသာ အပင္မ်ားႏွင့္တူသည္ဟု ထင္သည္..

ဘာသီးမွန္း ကႊ်ႏု္ပ္မသိပါ...

လမ္းတေလွ်ာက္တြင္ရိွေသာ ၿပတိုက္မ်ားထဲမွ အမ်ိဳးသားအာကာသၿပတိုက္ကို ဝင္သည္။ လံုၿခံ ုေရးတင္းက်ပ္ကာ ေရဗူးသယ္ခြင့္မရိွ။ ပထမထပ္တြင္ ၁၉၆၉ သမိုင္းဝင္ လကမၻာခရီးစဥ္တုန္းက အမ္းစေတာင္း၊ အက္ရင္း ကမၻာေၿမအၿပန္ခရီးစဥ္တြင္ စီးနင္းခဲ့ေသာ မိုက္ကယ္ေကာလင္းယာဥ္ကို ၿပသထားသည္။



စိန္ ့လူးဝစ္ၿပခန္းတြင္ ပထမဆံုးအၾကိမ္ နယူးေယာက္မွ ၿပင္သစ္အထိ မရပ္မနား ၃၃နာရီ ပ်ံသန္းခဲ့ေသာ ခ်ားလ္စ္လင္ဘာ့၏  ေလယာဥ္ပ်ံမ်ားအေၾကာင္း၊ အေမရိကန္ႏိုင္ငံေပၚကို ခုနစ္ၾကိမ္ပ်ံသန္းၿပီး အာကသထဲတြင္ တင္ထားခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္းႏွစ္ဆယ္ေက်ာ္ ၾကာေညာင္းခဲ့ၿပီၿဖစ္ေသာ ရုရွာ ၁၉၅၇ အာကာသယာဥ္၊ ဝိုက္ဘရားသား၏ ေလယာဥ္ပ်ံမ်ား၊ ပထမဆံုး အတၱလႏိၱတ္သမုဒၵရာကို ၿဖတ္ေက်ာ္ခဲ့ၿပီး ေနာင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံကို မရပ္မနား ၿဖတ္ေက်ာ္ပ်ံသန္းခဲ့ေသာ အနီေရာင္ေလယာဥ္မ်ားအေၾကာင္း။



ထိုၿပတိုက္သည္ ကြ်ုႏု္ပ္တို ့လူသားမ်ား၏  ေဝဟင္ဆီသို ့ ေအာင္ၿမင္မႈမ်ား၊ မဟူရာေကာင္းကင္မွ လင္းလက္ေနေသာ ၾကယ္တာရာမ်ားအေၾကာင္း၊ ေပါက္ကြဲအသက္ဝင္ေနေသာၿဂိ ုလ္မ်ား၊ ေသဆံုးသြားေသာ ၿဂိ  ုလ္မ်ား၊ ေနစၾကာဝ႒ာထဲမွ အသစ္ေတြ ့ရိွေသာ ၿဂိ ုလ္သစ္၊ ကမၻာကို အၾကိမ္ၾကိမ္ပတ္ကာ ကမၻာေၿမၾကီး၏ ဆြဲငင္မႈကို တြန္းကန္သြားေသာ အာကာသယာဥ္မ်ား၊ ဆြဲငင္မႈမရိွၿခင္းေၾကာင့္ အာကာသယာဥ္ထဲေတြ လြင့္ေမ်ာေနၿခင္းအေၾကာင္းမ်ားၿဖင့္ စိတ္ဝင္စားဖို ့ေကာင္းသည္မွာ အေသအခ်ာ ၿဖစ္သည္။



ထုိေန ့က အာကာသၿပတိုက္ေဘးတြင္ရိွေသာ မက္ေဒါနယ္ဆိုင္တြင္ ေန ့လည္စာကို ည၃နာရီေက်ာ္မွ တီးရေလသည္။ ငါးပံုေလာက္ရိုက္မွ ပံုေကာင္းတပံုရၿခင္း၊ ဘေလာ့တြင္ တင္မည္ဟု အားခဲကာ ေတြ ့ၿမင္ရာ ရိုက္တတ္ၿခင္းေၾကာင့္ အခ်ိန္ၾကာတတ္ေသာ ကႊ်ႏု္ပ္ေနာက္သို ့ ဆူနမ္ႏွင့္ ရာမား မလိုက္ခ်င္။

စန္းထြန္း
ဇန္နဝါရီ ၂၆၊ ၂၀၁၃။